Hệ thống phanh xe là một trong những bộ phận rất quan trọng, giúp người lái đảm bảo an toàn trên mọi hành trình. Do đó, khi trang bị cho mình đầy đủ kiến thức về phanh xe sẽ giúp tài xế nâng cao hiệu suất hoạt động của phanh, tăng tuổi thọ sử dụng và đảm bảo an toàn.
Thế nhưng, bạn có biết hệ thống phanh ô tô là gì? Phân loại, cấu tạo & nguyên lý hoạt động như thế nào? Tất cả sẽ được Team DANOTO giải thích một cách chi tiết.
Tổng quan hệ thống phanh ô tô
- Hệ thống phanh ô tô là gì?
- Phân loại hệ thống phanh ô tô
- Cấu tạo của hệ thống phanh ô tô
- Nguyên lý hoạt động
- Những lỗi thường gặp
Nếu bạn chưa tìm được bài viết chi tiết nhất về hệ thống phanh ô tô thì bài viết “Tổng quan hệ thống phanh ô tô” này là sự lựa chọn hoàn hảo dành cho bạn. Trong bài viết, team DANOTO có chia sẻ với bạn tất cả kiến thức về hệ thống treo ô tô cũng như phân tích kỹ về từng phần.
“Bài viết này sẽ cung cấp toàn bộ kiến thức về hệ thống phanh ô tô”
Hệ thống phanh ô tô là gì?
Hệ thống phanh ô tô là một bộ phận quan trọng của xe, giúp giảm tốc độ hoặc dừng hẳn xe lại khi cần thiết. Hệ thống này không chỉ đảm bảo an toàn cho người lái và hành khách mà còn cho các phương tiện và người tham gia giao thông khác.
Phân loại hệ thống phanh ô tô
Hệ thống phanh ô tô có thể được phân loại dựa trên nhiều yếu tố khác nhau như:
- Phanh cơ khí (Mechanical Brakes):
- Phanh tang trống (Drum Brakes): Sử dụng trống và guốc phanh để tạo ma sát và giảm tốc độ.
- Phanh đĩa (Disc Brakes): Sử dụng đĩa phanh và má phanh để tạo ma sát.
- Phanh thuỷ lực (Hydraulic Brakes):
- Hệ thống phanh sử dụng chất lỏng (dầu phanh) để truyền lực từ bàn đạp phanh tới các bánh xe.
- Phanh khí nén (Pneumatic Brakes):
- Sử dụng khí nén để truyền lực phanh, thường được sử dụng trong các xe tải lớn và xe buýt.
- Phanh điện tử (Electronic Brakes):
- Phanh ABS (Anti-lock Braking System): Ngăn chặn bánh xe bị khoá cứng khi phanh gấp.
- Phanh EBD (Electronic Brake-force Distribution): Điều chỉnh lực phanh giữa các bánh xe để tối ưu hoá hiệu quả phanh.
- Phanh ESP (Electronic Stability Program): Giúp ổn định xe khi gặp các tình huống lái xe nguy hiểm.
Cấu tạo hệ thống phanh ô tô
- Phanh tang trống (Drum Brakes):
- Trống phanh (Brake Drum): Gắn trực tiếp vào bánh xe.
- Guốc phanh (Brake Shoes): Ép vào trống phanh khi phanh.
- Xi lanh thuỷ lực (Wheel Cylinder): Đẩy guốc phanh vào trống phanh.
- Phanh đĩa (Disc Brakes):
- Đĩa phanh (Brake Disc/ Rotor): Gắn trực tiếp vào bánh xe.
- Má phanh (Brake Pads): Ép vào đĩa phanh để tạo ma sát.
- Kẹp phanh (Brake Caliper): Giữ má phanh và đẩy chúng vào đĩa phanh khi phanh.
- Hệ thống điều khiển (Control System):
- Bàn đạp phanh (Brake Pedal): Chuyển động của chân người lái được truyền đến hệ thống phanh.
- Xi lanh chính (Master Cylinder): Chuyển lực từ bàn đạp phanh thành áp suất dầu phanh.
- Ống dẫn dầu phanh (Brake Lines): Chuyển dầu phanh từ xi lanh chính tới các xi lanh bánh xe.
- Bình chứa dầu phanh (Brake Fluid Reservoir): Chứa dầu phanh.
Hoạt động của hệ thống phanh ô tô
Khi người lái đạp bàn đạp phanh:
- Trong hệ thống phanh thuỷ lực:
- Lực từ bàn đạp phanh được truyền đến xi lanh chính.
- Áp suất dầu phanh tăng lên và được truyền qua các ống dẫn đến xi lanh bánh xe.
- Xi lanh bánh xe đẩy guốc phanh hoặc má phanh vào trống phanh hoặc đĩa phanh, tạo ra ma sát và giảm tốc độ xe.
- Trong hệ thống phanh ABS:
- Khi phát hiện bánh xe có nguy cơ bị khóa cứng, cảm biến ABS gửi tín hiệu đến bộ điều khiển.
- Bộ điều khiển giảm áp suất dầu phanh tới bánh xe đó, giúp bánh xe tiếp tục quay và tăng độ bám đường.
Hệ thống phanh ô tô thường gặp phải những lỗi gì?
Hệ thống phanh ô tô, dù hiện đại và bền bỉ, vẫn có thể gặp phải nhiều lỗi trong quá trình sử dụng. Dưới đây là một số lỗi phổ biến mà hệ thống phanh ô tô thường gặp:
1. Mòn má phanh (Brake Pad Wear)
- Biểu hiện: Giảm hiệu suất phanh, tiếng kêu khi phanh, pedal phanh rung.
- Nguyên nhân: Sử dụng trong thời gian dài mà không thay thế, điều kiện lái xe khắc nghiệt, không bảo dưỡng định kỳ.
- Khắc phục: Thay má phanh mới, kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ.
2. Mòn đĩa phanh (Brake Disc Wear)
- Biểu hiện: Giảm hiệu suất phanh, rung pedal phanh khi phanh, tiếng kêu lạ.
- Nguyên nhân: Mòn tự nhiên theo thời gian, không thay má phanh kịp thời dẫn đến mòn không đều.
- Khắc phục: Thay đĩa phanh hoặc gia công lại bề mặt nếu có thể.
3. Rò rỉ dầu phanh (Brake Fluid Leak)
- Biểu hiện: Pedal phanh mềm, phanh không hiệu quả, dầu phanh giảm đột ngột.
- Nguyên nhân: Hỏng ống dẫn dầu, xi lanh phanh bị rò rỉ, hỏng bộ điều khiển phanh.
- Khắc phục: Sửa chữa hoặc thay thế các bộ phận bị hỏng, bổ sung dầu phanh.
4. Khóa bánh xe khi phanh (Brake Lockup)
- Biểu hiện: Bánh xe bị khóa cứng khi phanh, mất kiểm soát xe.
- Nguyên nhân: Hệ thống ABS hỏng, phanh quá mạnh, bề mặt đường trơn trượt.
- Khắc phục: Kiểm tra và sửa chữa hệ thống ABS, lái xe cẩn thận hơn trên bề mặt trơn trượt.
5. Phanh không ăn (Brake Fade)
- Biểu hiện: Giảm hiệu suất phanh khi phanh nhiều lần liên tiếp hoặc khi xuống dốc.
- Nguyên nhân: Quá nhiệt hệ thống phanh, dầu phanh kém chất lượng hoặc có nước.
- Khắc phục: Sử dụng phanh hợp lý, thay dầu phanh định kỳ, kiểm tra hệ thống phanh.
6. Tiếng kêu lạ khi phanh (Brake Noise)
- Biểu hiện: Tiếng kêu rít, tiếng kêu lục cục khi phanh.
- Nguyên nhân: Má phanh mòn, đĩa phanh mòn, cát bụi hoặc vật lạ kẹt vào hệ thống phanh.
- Khắc phục: Vệ sinh hệ thống phanh, thay má phanh hoặc đĩa phanh nếu cần.
7. Phanh không đồng đều (Brake Imbalance)
- Biểu hiện: Xe lệch sang một bên khi phanh.
- Nguyên nhân: Áp suất dầu phanh không đồng đều, má phanh hoặc đĩa phanh mòn không đều.
- Khắc phục: Kiểm tra và điều chỉnh hệ thống phanh, thay thế má phanh hoặc đĩa phanh bị mòn.
8. Hỏng bộ trợ lực phanh (Brake Booster Failure)
- Biểu hiện: Pedal phanh cứng, cần lực lớn để phanh.
- Nguyên nhân: Hỏng bộ trợ lực, rò rỉ chân không.
- Khắc phục: Sửa chữa hoặc thay thế bộ trợ lực phanh.
9. Hỏng xi lanh phanh (Brake Cylinder Failure)
- Biểu hiện: Phanh không ăn, dầu phanh rò rỉ.
- Nguyên nhân: Mòn hoặc hỏng xi lanh, rò rỉ dầu phanh.
- Khắc phục: Thay thế xi lanh phanh.
10. Hệ thống ABS không hoạt động (ABS Malfunction)
- Biểu hiện: Đèn báo ABS sáng trên bảng điều khiển, bánh xe bị khóa khi phanh gấp.
- Nguyên nhân: Lỗi cảm biến ABS, hỏng bộ điều khiển ABS, đứt dây điện.
- Khắc phục: Kiểm tra và sửa chữa hoặc thay thế cảm biến, bộ điều khiển hoặc dây điện.
Kết luận
Đến đây thì bạn đã tìm ra bài viết có nội dung đầy đủ về “hệ thống phanh ô tô” rồi chứ? Còn nếu bạn còn muốn tìm hiểu thêm kiến thức, hãy để lại bình luận team chúng em sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc liên quan tới hệ thống khởi động ô tô chi tiết nhất!
Tổng hợp chia sẻ bởi Team DANOTO