Hệ Thống Phanh ABS là gì? Phân Loại, Cấu Tạo, Lỗi Thường Gặp

Hệ thống phanh ABS (Anti-lock Braking System) là một công nghệ an toàn tiên tiến được thiết kế để ngăn chặn việc khóa bánh xe khi phanh gấp. Khóa bánh xe xảy ra khi bánh xe dừng quay trong khi xe vẫn đang di chuyển, điều này có thể dẫn đến mất kiểm soát xe và tăng nguy cơ tai nạn.

Hệ thống ABS hoạt động bằng cách theo dõi tốc độ quay của từng bánh xe thông qua các cảm biến gắn trên bánh xe. Khi hệ thống phát hiện một hoặc nhiều bánh xe có nguy cơ bị khóa, nó sẽ điều chỉnh áp suất phanh lên từng bánh xe để ngăn chặn tình trạng này. Cụ thể, hệ thống sẽ tạm thời giảm áp suất phanh cho bánh xe bị khóa, sau đó tăng lại áp suất khi bánh xe quay trở lại tốc độ an toàn.

Phân Loại Hệ Thống Phanh ABS

Hệ thống phanh ABS có thể được phân loại dựa trên số lượng kênh điều khiển và cảm biến tốc độ bánh xe. Dưới đây là các loại phổ biến của hệ thống phanh ABS:

1. ABS 1 Kênh, 1 Cảm Biến

• Cấu tạo: Chỉ có một cảm biến tốc độ và một kênh điều khiển áp suất phanh.
• Ứng dụng: Thường được sử dụng trên các xe tải nhẹ hoặc xe kéo, chỉ kiểm soát bánh sau.

2. ABS 2 Kênh, 4 Cảm Biến

• Cấu tạo: Hệ thống này sử dụng bốn cảm biến tốc độ bánh xe và hai kênh điều khiển áp suất phanh, mỗi kênh điều khiển một cặp bánh xe (trước và sau).
• Ứng dụng: Thường được sử dụng trên các xe ô tô du lịch và xe tải nhẹ, cung cấp mức độ kiểm soát tốt hơn so với hệ thống 1 kênh.

3. ABS 3 Kênh, 3 Cảm Biến

• Cấu tạo: Bao gồm ba cảm biến tốc độ (hai bánh trước và một bánh sau) và ba kênh điều khiển áp suất phanh (hai bánh trước và cả hai bánh sau cùng một lúc).
• Ứng dụng: Thường được sử dụng trên xe tải nhẹ và xe bán tải, cung cấp kiểm soát độc lập cho bánh trước và kiểm soát chung cho bánh sau.

4. ABS 4 Kênh, 4 Cảm Biến

• Cấu tạo: Đây là hệ thống ABS tiên tiến nhất, với bốn cảm biến tốc độ bánh xe và bốn kênh điều khiển áp suất phanh. Hệ thống này có khả năng kiểm soát áp suất phanh cho từng bánh xe một cách độc lập.
• Ứng dụng: Được sử dụng trên các xe du lịch cao cấp và xe thể thao, mang lại hiệu suất phanh tối ưu và an toàn cao nhất.

Cấu Tạo Hệ Thống Phanh ABS

Hệ thống phanh ABS (Anti-lock Braking System) bao gồm một số thành phần chính, mỗi thành phần đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn khóa bánh xe khi phanh gấp. Dưới đây là các thành phần cơ bản của hệ thống phanh ABS và chức năng của chúng:

1. Cảm Biến Tốc Độ Bánh Xe (Wheel Speed Sensors)

• Vị trí: Được đặt trên mỗi bánh xe hoặc trục.
• Chức năng: Đo tốc độ quay của từng bánh xe và gửi thông tin này đến bộ điều khiển ABS. Các cảm biến này giúp hệ thống nhận biết khi một hoặc nhiều bánh xe có nguy cơ bị khóa.

2. Bộ Điều Khiển ABS (Electronic Control Unit – ECU)

• Vị trí: Thường nằm trong khoang động cơ hoặc khu vực lân cận.
• Chức năng: Nhận dữ liệu từ các cảm biến tốc độ bánh xe và tính toán khi nào cần điều chỉnh áp suất phanh. Bộ điều khiển sẽ gửi tín hiệu đến các van điều khiển để điều chỉnh áp suất phanh một cách thích hợp nhằm ngăn chặn khóa bánh.

3. Bơm Thủy Lực (Hydraulic Pump)

• Vị trí: Trong cụm điều khiển ABS.
• Chức năng: Khi van điều khiển giảm áp suất phanh để ngăn khóa bánh, bơm thủy lực tái tạo lại áp suất này để đảm bảo hệ thống phanh tiếp tục hoạt động hiệu quả.

4. Van Điều Khiển (Modulator Valves)

• Vị trí: Trong cụm điều khiển ABS, gần bơm thủy lực.
• Chức năng: Điều chỉnh áp suất phanh lên từng bánh xe. Mỗi van điều khiển có ba trạng thái: mở hoàn toàn (cho phép áp suất phanh tối đa), đóng hoàn toàn (ngăn áp suất phanh), và điều chỉnh (giảm áp suất phanh để ngăn khóa bánh).

5. Đèn Cảnh Báo ABS (ABS Warning Light)

• Vị trí: Trên bảng điều khiển của xe.
• Chức năng: Cảnh báo tài xế khi hệ thống ABS gặp trục trặc. Khi đèn sáng, điều này có nghĩa hệ thống ABS không hoạt động và cần được kiểm tra.

Nguyên Lý Hoạt Động của Hệ Thống Phanh ABS

1. Hệ thống chống bó cứng phanh ABS hoạt động dựa trên cảm biến tốc độ của các bánh xe sau đó gửi về cho ECU.
2. Khi ECU phát hiện ra 1 hoặc nhiều bánh xe có tốc độ chậm hơn quy định lúc này van thủy lực và bơm, hệ thống phanh sẽ tự động làm giảm áp suất tác động lên đĩa để bánh xe ô tô không bị bó cứng. Hệ thống ABS sẽ tác động dạng ấn – nhả thanh kẹp trên phanh đĩa với tần suất 15 lần/s thay vì tác động lực mạnh trong 1 thời gian khiến bánh xe có thể bị chết (hiện tượng thường gặp trên các dòng xe không được trang bị hệ thống phanh ABS). Sau đó hệ thống điều khiển sẽ dựa trên thông số cảm biến vận tốc và những thao tác của người lái xe để đưa ra áp lực phanh tối ưu nhất cho các bánh xe. Đảm bảo sự ổn định thân xe và kiểm soát quỹ đạo xe
3. Ngược lại nếu trong quá trình di chuyển, 1 hay nhiều bánh xe quay quá nhanh, hệ thống phanh cũng sẽ tự động tác động lực trở lại để đảm bảo quá trình hãm.

Lợi Ích của Hệ Thống Phanh ABS

• An toàn hơn: Ngăn chặn khóa bánh xe, giúp duy trì khả năng điều khiển và giảm khoảng cách phanh.
• Tăng cường độ ổn định: Đặc biệt hữu ích trên các bề mặt trơn trượt.
• Giảm mòn lốp: Phân bổ lực phanh đều hơn giúp giảm mòn không đều trên lốp.

Lỗi Thường Gặp của Hệ Thống Phanh ABS

Hệ thống phanh ABS là một trong những hệ thống an toàn quan trọng trên xe hơi, nhưng cũng có thể gặp phải một số vấn đề trong quá trình sử dụng. Dưới đây là các lỗi thường gặp và cách nhận biết chúng:

1. Đèn Cảnh Báo ABS Sáng

• Nguyên nhân:
  • Hỏng cảm biến tốc độ bánh xe.
  • Lỗi trong bộ điều khiển ABS (ECU).
  • Cáp hoặc dây nối bị đứt hoặc hỏng.
  • Lỗi phần mềm hoặc vấn đề với hệ thống điện.
• Dấu hiệu: Đèn cảnh báo ABS trên bảng điều khiển sáng liên tục.

2. Hệ Thống ABS Không Hoạt Động

• Nguyên nhân:
  • Lỗi cảm biến tốc độ bánh xe.
  • Bơm thủy lực không hoạt động.
  • Van điều khiển bị kẹt hoặc hỏng.
  • Mức dầu phanh thấp hoặc bị rò rỉ.
• Dấu hiệu: Xe có hiện tượng khóa bánh khi phanh gấp, giống như khi không có hệ thống ABS.

3. Tiếng Kêu Lạ Khi Phanh

• Nguyên nhân:
  • Hệ thống ABS hoạt động không bình thường.
  • Bụi bẩn hoặc mảnh vụn kẹt trong bộ phận phanh.
  • Bơm thủy lực hoặc van điều khiển bị hỏng.
• Dấu hiệu: Nghe thấy tiếng kêu rít, rền hoặc lạch cạch khi phanh.

4. Hỏng Cảm Biến Tốc Độ Bánh Xe

• Nguyên nhân:
  • Cảm biến bị bụi bẩn hoặc mảnh vụn che khuất.
  • Cáp nối cảm biến bị hỏng hoặc đứt.
  • Cảm biến bị hỏng do va chạm hoặc mòn.
• Dấu hiệu: Đèn cảnh báo ABS sáng, hệ thống ABS không hoạt động.

5. Bơm Thủy Lực Bị Hỏng

• Nguyên nhân:
  • Hỏng bơm do tuổi thọ hoặc sử dụng quá mức.
  • Mức dầu phanh thấp hoặc dầu phanh bị bẩn.
  • Lỗi cơ học trong bơm thủy lực.
• Dấu hiệu: Đèn cảnh báo ABS sáng, cảm giác phanh không đều hoặc không đủ lực.

6. Van Điều Khiển Bị Kẹt hoặc Hỏng

• Nguyên nhân:
  • Bụi bẩn hoặc mảnh vụn kẹt trong van.
  • Van bị hỏng do mòn hoặc lỗi cơ học.
• Dấu hiệu: Xe bị rung hoặc lắc khi phanh, cảm giác phanh không đều.

Kết luận

Đến đây thì bạn đã tìm ra bài viết có nội dung đầy đủ về “hệ thống phanh ABS” rồi chứ? Còn nếu bạn còn muốn tìm hiểu thêm kiến thức, hãy để lại bình luận team chúng em sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc liên quan tới hệ thống khởi động ô tô chi tiết nhất!

DOWLOAD FILE PDF: Hệ Thống Phanh ABS là gì? Phân Loại, Cấu Tạo, Lỗi Thường Gặp

DOWLOAD FILE PDF